منش خاتمی - روش صدا و سیما

خاتمی از صدا و سیما بازدید کرد. مفصل ترین گزارش تلویزیون از این دیدار را در بعد از خبر ساعت 19 دیدم. گزارش نسبتا مفصلی بود. او در بخشی از این بازدید گفت که صدا و سیما عملکرد موفقی داشته است، هر چند برآوردن همه خواسته ها مشکل و نزدیک به محال است، اما معدل عملکرد صدا و سیما قابل قبول است. او خصوصا از عملکرد تبلیغات انتخاباتی صدا و سیما تمجید کرد. او هیچ اشاره انتقاد آمیزی نکرد.

رویه خاتمی همواره چنین بوده است که نکات قوت را به صراحت بیان می کند ولو در مخالفانش باشد. کاری که کمتر کسی در این کشور مقید به انجامش است. این صدا و سیما، همانیست که در تمام این هشت سال، هر جا که خواست، سخنان رئیس جمهور و حامیانش را سانسور کرد. نمونه های متعددی را می توانم ذکر کنم، ولی برای آخرین نمونه بنگرید به نحوه انعکاس همین دیدار صمیمانه که صدا و سیمایی ها در آن بسیار دوستانه و صمیمانه هم با خاتمی برخورد کردند و مجری بعد از خبر، پس از اتمام گزارش گفت با آرزوی طول عمر و عزت و سربلندی و ... برای رییس جمهور محبوب، آقای خاتمی!

اما خاتمی سخنانی هم در همین دیدار گفت که هیچ خبری از آن در برنامه های تلویزیون نبود. بخش هایی از سخنان او را به نقل از سایت امروز بخوانید:

در دوران جديد اين رابطه به لحاظ معنوي و نظري عوض شده و منبع قدرت مردم هستند، قدرتي هم كه برآمده از مردم و در برابر آنها مسؤول نباشد، پذيرفته نيست. بر اساس اين تحول حتي پس از انقلاب، پيشواي بزرگ آن، شيوه و روشي كه پيشنهاد مي‌كند جمهوري اسلامي است كه در مقابل ديدگاههاي سنتي وجود دارد. خاتمي ادامه داد : در آن زمان برخي در پاريس كه اسلاف القاعده امروز هستند، مي‌گفتند كه جمهوري با اسلام تطبيق ندارد، اما امام با شدت با آن‌ها مخالفت كردند. خاتمي با بيان اينكه شايد فسادآورترين عامل در دنيا، قدرت است، تأكيد كرد كه بايد مراقب باشيم فساد از اين ناحيه ناشي نشود، زيرا قدرت، غيرت دارد و سعي مي‌كند آنچه از دست داده از جاي ديگر به دست آورد. وي با بيان اينكه امروز ديگر نمي‌توان خودكامگي را به جوامع تحميل كرد، ادامه داد: بشر امروز به مردم‌سالاري گرايش دارد و اين امر شرق و غرب نمي‌شناسد.

رييس‌جمهور با بيان اينكه اميدوار است واقعيتي كه بيان مي‌كند فهميده شود، يادآور شد:« اوايل كه راديو در زمان رضا شاه به ايران آمد اطلاعيه‌اي صادر شد مبني بر اينكه به برخي افراد كه بدون داشتن مجوز به راديوهاي خارجي گوش مي‌دهند اخطار مي‌شود كه به شهرباني مراجعه كنند و اگر صلاحيتشان احراز شد، مجوز بگيرند. در غيراين‌صورت با آن‌ها برخورد مي‌شود و اين يعني اينكه حكومت از اين كه مردم به امواج راديويي غير از ايران گوش دهند آنها را منع مي‌كند. شايد چنين چيزي در آن روزگار معمول بود اما امروز كه با تمسخر با آن روبه‌رو مي‌شويم به اين دليل است كه نمي‌توان استراتژي را روي منع قرار داد.

حوزه علميه قم حق ندارد به صدا و سيما اعتراض كند كه چرا فلان برنامه‌ات سبك بود يا اشكال داشت، صدا و سيما كه توليدكننده‌ي فكر نيست. شما بايد فكر و كمك كنيد كه صدا و سيما برنامه‌هاي آتي را بسازد، اگر اعتراضي هست بايد به منابع توليد فكر باشد، چراكه نمي‌توان جامعه را در خلأ اطلاعاتي قرار داد، نمي‌توان بيرون گود نشست و گفت لنگش كن.

خيال نكنيد با دامن زدن به قشري‌گري، سطحي‌نگري و ظاهرپرستي به نام دين، دينداري در جامعه تقويت مي‌شود. صداوسيما بايد اين امور را تشخيص دهد و كارهايش را بر اين اساس پرمحتواتر كند.

وي با ابراز تأسف از اينكه به دليل درگيري‌هاي سياسي گاهي «به خاطر دستمالي قيصريه به آتش كشيده مي‌شود» در عين‌حال اظهار داشت: در اين انتخابات صدا و سيما انصافا بي‌طرفانه عمل كرد، ولي در مجموع جز در مواردي استثنايي، آيا آنچه نشان داده شده، چهره‌ي واقعي اسلام، نظام و كشور ماست؟ چهره‌ي نكبتي كه در عرصه‌هاي مختلف نشان داده شد، آيا همه‌ي آن چيزي است كه طي اين سال‌ها به دست آمده است؟ بداخلاقي‌هايي را در اين انتخاب شاهد بوديم كه مملكت را بدبخت و نكبت‌زده نشان داد و توقع مردم را بالا برد كه اگر آمديم اين كار را مي‌كنيم! رييس‌جمهور با تأكيد بر اينكه نخواسته و نمي‌خواهد كام مردم را تلخ كند، با بيان اين‌كه در اين انتخابات همه‌چيز زير سؤال رفت و تنها نيمه‌ي خالي ليوان ديده شد، اظهار داشت: صدا و سيما بايد به نقد اين مسائل بپردازد. قدرت بايد مورد نقد قرار گيرد و اگر مثلا من رييس‌جمهور نقد شدم نبايد بگويم اين تضعيف نظام است. قدرت بايد در خدمت به مردم باشد، دستاوردها بايد به درستي عرضه شود. در عرصه‌ي جهاني هم بايد حالت تهاجمي داشته باشيم و هم در زمينه‌ي تدافعي كار كنيم. برخي تلاش دارند چهره‌ي انقلاب و نظام را خشن و طرفدار تروريسم و با وضع آشفته‌ي مديريت نشان دهند. نبايد بهانه‌ها را در داخل بدستشان دهيم (مواردي هست كه نمي‌گويم، زيرا شايد درست نباشد) در بيرون نيز بايد مقابله كنيم.

در حد توان ناچيز خود و در مقام گفتار و موعظه سعي كردم مطابق شأن اين ملت در داخل از حقوقشان دفاع كنم و زمينه‌هاي پيشرفت را فراهم آورم. در عرصه‌ي بين‌المللي نيز كوشيده‌ام چهره‌اي درخشان از اين ملت و انقلاب پيشرفت‌طلب و عدالت‌جو را عرضه كنم و فكر مي‌كنم خيلي ناموفق نبودم.